door Han Ebbelaar, oud-danser & oprichter Dansersfonds '79
choreografie: vijf schetsen van hans van manen
foto: ger van leeuwen
“Hans van Manen heeft veel balletten voor mij en Alexandra gemaakt. Het begon met Symphony in Three Movements (1963), Essay in Stilte (1965) en Metaforen (1965). Maar dit ballet, Vijf schetsen (1966), was de sublimatie van onze samenwerking. De echte pas de deux. Een mooi werk dat overal ter wereld met veel applaus werd ontvangen.
Hoewel het ballet oorspronkelijk is gemaakt voor Nederlands Dans Theater, hebben wij het op verschillende momenten met ons meegenomen. Het werd als het ware ons handelsmerk en reisde mee naar Amerika, naar het Nationaal Ballet, maar ook naar Rusland in 1971. Het was hiermee de eerste pas de deux van Hans die werd opgevoerd in Rusland. Een heel bijzonder, maar ook eigenaardig moment. Vijf schetsen is namelijk een quasi naakt ballet – met huidkleurige stoffen en blaadjes. Buitengewoon angstaanjagend natuurlijk én (destijds) een gegronde reden om het ballet eerst ter goedkeuring voor te leggen aan een Russische commissie. Onder begeleiding van een strijkorkest hebben wij het ballet gedanst voor een enorme jury; waarvan de leden, allemaal uit elkaar, verspreid over de gehele zaal zaten. Het doek ging dicht en dit keer kwam er geen applaus. Niemand durfde iets te zeggen. Niemand wist of het goed was. Toen stond de directrice van het conservatorium op en zei: “Had ik in mijn jeugd maar zo’n mooi pas de deux gedanst.” Pas daarna mocht het ballet worden opgevoerd voor het Russische publiek.
Een grote stap in Rusland, maar ook binnen de hedendaagse dans. Als geen ander toont Vijf schetsen hoe prachtig Hans de academische dans weet te bewerken tot een geheel eigen en moderne choreografie. De foto herinnert mij bovendien aan de kracht van onze samenwerking. Een zeer waardevolle herinnering.”
